منصور امان
جنجال گرد تبلیغات خیابانی علیه مُذاکره با آمریکا و پیش از آن، درگیری بر سر شُعار "مرگ بر آمریکا"، یکبار بیشتر کاربُرد "دشمن خارجی" برای دستگاه قُدرت جمهوری اسلامی و باندهای درونی آن را به نمایش گذاشته است.
پس از یک دوره جدالهای پُر سر وصدا، در این میان بر کمتر کسی پوشیده مانده که نیروی مُحرکی که آگهیهای تبلیغاتی، افشای سُخنان محرمانه یا پرتاب لنگه کفش حقیقی و مجازی را به صحنه می آورد و به جلو می راند، تلاش بی پرده ی بخشی از حُکومت به رهبری آیت الله خامنه ای است که در یک جدال خانگی برای حفظ قُدرت انحصاری خویش و منافع برآمده از آن می جنگد.
از این زاویه، در طول دوران حیات رژیم جمهوری اسلامی، موارد مصرف آمریکا ستیزی برای برپاکنندگان و میراث داران آن ثابت مانده است. آیت الله خمینی اولین فرد از این دسته بود که تلاش کرد با عوامفریبی، یک آمریکا ستیزی مُبتذل را جایگُزین خواست دموکراتیک جامعه مبنی بر حق اداره و تعیین سرنوشت خود کند. او "استقلال" را مفهومی سلبی و در عمل به معنای دُشمنی کور با آمریکا جلوه می داد که هیچکس بهتر از خود وی و شُرکایش توانایی به صحنه آوردن آن را ندارد.
کمی جلوتر، نخُستین ولی فقیه "نظام" با آمیختن خُرافات و دُگمهای ارتجاعی به این خیمه شب بازی سیاسی، آن را به سلاحی برای شلیک به جامعه و اجزای آن از گروه ها و سازمانهای سیاسی تا نیروهای دگر اندیش و از مُخالفان تا مُنتقدان بدل ساخت. او در این راه حتی به کشف "اسلام آمریکایی" هم نایل آمد؛ بهانه ای که برای تصفیه روحانیون مُنتقد و خاموش کردن آنها و بعدها برای خط کشی و دُشمن سازی از کشورهای منطقه تراشید.
با این حال، احضار شیطان و خطابه و ژستهای ضدآمریکایی، تنها زاویه برجسته این سیاست نیست. به موازات پُر رنگ شدن جایگاه سیاست مزبور در تامین ثبات و بقای "نظام"، باندهای تشکیل دهنده حُکومت نیز آن را به مثابه فاکتوری در سنگین کردن وزن خود در مُعادلات قدرت یا بیرون راندن رُقبا به حساب آورده اند. تاریخ سیاست خارجی جمهوری اسلامی از همین رو از جُمله تاریخ کشمکش جناحهای گوناگون حُکومت گرد استفاده از "آمریکا" علیه یکدیگر نیز هست.
پایین کشیدن تخته – تصویرهای خیابانی شاید به حال دیپلُماسی "تغییر لحن" مُفید اُفتد، اما تغییری در آرایش میدان رویکرد خارجی نمی دهد. "مرگ بر آمریکا" فقط یک شُعار نیست، بلکه سیاست اُستخوانداری است که بر آن منافع ناهمگون باندهای تشکیل دهنده "نظام" در قُدرت سیاسی و بهره اقتصادی بنا گردیده که همچون همیشه، برخی کنار گذاردن آن و برخی دیگر پافشاری بر آن را نردبان قُدرت خویش قرار داده اند.
چهارشنبه، 8 آبان ماه 1392 برابر با 2013-10-30 ساعت 14:102004- 2024 IranPressNews.com -