جوان آنلاین (پاسداران): دكتر حسن روحاني سه‌شنبه (15 مرداد) اولين مصاحبه مطبوعاتي خود را بعد از تنفيذ حكم رياست جمهوري از سوي رهبر معظم انقلاب برگزار كرد و در اين مصاحبه به خيلي از سؤالات خبرنگاران داخلي و خارجي در زمينه‌هاي مختلف داخلي و خارجي پاسخ داد. در اين ميان سه وجه از سؤال‌ها و پاسخ‌ها كه مي‌توان آن را به مثلث موضوعي يا پكيج مثلثي (پرونده هسته‌اي، تحريم‌ها، رابطه با امريكا) تعبيركرد از وزنه بيشتري برخوردار بود كه در عين حال بازتاب گسترده‌اي هم پيدا كرد اما نكته قابل تأمل در اين زمينه شناي امريكا برخلاف مسير رودخانه خروشاني است كه بعد از برگزاري باشكوه يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري به راه افتاده است.
بخش‌هايي از سخنان دكتر روحاني در قبال مثلث موضوعي
«... من به عنوان رئيس‌جمهور اسلامي ايران اعلام مي‌كنم، نظام جمهوري اسلامي ايران بسيار جدي است تا موضوع هسته‌اي را حل كند. نظام از حقوق مردم خود دفاع خواهد كرد و همزمان، نگراني‌هاي طرف ديگر را برطرف مي‌كند.»
«... امريكا بايد بداند كه گروه فشاري كه در اين كشور براي تشديد تحريم‌ها بر ايران اقدام مي‌كند كارش سردرگمي كاخ سفيد است و بس و كاخ سفيد بايد خود را از اين سردرگمي درآورد و واقعيت را مشاهده كند.»
«... البته من نمي‌خواهم بگويم آيا ميان كنگره و دولت امريكا تقسيم كار پنهاني صورت گرفته يا نه؛ اما آنچه براي ما ملاك است سياست عملي امريكا خواهد بود.»
«... هدف اين تحريم نه برنامه هسته‌اي و نه موشكي است و فشار بر زندگي مردم است و البته مردم نيز ثابت كرده‌اند كه در برابر فشار خارجي مي‌ايستند و ايستادگي مي‌كنند و ايستادگي خواهند كرد.»
«... ما در پي بازي برد- برد هستيم و اين كار امكان‌پذير است»
توپي كه به زمين امريكا شوت شد
ارزيابي عمومي در عرصه روابط بين‌الملل حاكي از اين بود كه با توجه به گفتمان رئيس‌جمهور منتخب مردم ايران اكنون توپ بازي درخصوص مسئله هسته‌اي در زمين امريكاست. برخي از رسانه‌هاي غربي همچون شبكه فرانس 24 اين موضوع را به نقل ازكارشناس خود به صراحت بيان كرد و گفت: «ايران براي حل مشكلاتش با غرب دست دوستي دراز كرده است و اكنون نوبت غربي‌هاست از اين فرصت استفاده كنند و در واقع توپ در زمين آنهاست.» ديگر تلويزيون‌ها نيز همين موضوع را با يك مضمون ديگر بيان كردند. براي مثال شبكه سي‌بي‌اس كه از تلويزيون اسكاي‌نيوز پخش مي‌شود، گفت: «رئيس‌جمهور جديد ايران اولين كنفرانس خبري خود را برگزار كرد. حسن روحاني در اين كنفرانس قوي‌ترين سيگنال را براي حل و فصل مناقشه هسته‌اي ارسال كرد.» تلويزيون دولتي دويچه‌وله آلمان نيز گفت: «به نظر حسن روحاني، گفت‌وگو و دوري از تهديد، تنها راه‌حل مناقشه هسته‌اي است.»
همين رويكرد در ديگر رسانه‌ها از جمله رسانه‌هاي نوشتاري نيز دنبال شد و براي مثال خبرگزاري رويتر با تشبيه سخنان آقاي روحاني به شاخه زيتون نوشت: «حسن روحاني رئيس‌جمهور جديد ايران روز سه‌شنبه با ارائه شاخه زيتون به امريكا در مذاكرات درخصوص برنامه هسته‌اي مورد مناقشه تهران، اميدها را در زمينه دستيابي به پيشرفت پس از سال‌ها بن‌بست افزايش داد.» در اين ميان دستگاه ديپلماسي گروه 1+5 نيز ساكت ننشستند و كاترين اشتون مسئول سياست خارجي اروپا و رئيس اين گروه در نامه‌اي به آقاي روحاني خواستار برگزاري سريع دور بعدي مذاكرات شد و فرانسوا اولاند رئيس‌جمهور فرانسه نيز در پيامي ضمن تبريك به رئيس‌جمهور منتخب مردم ايران حمايت خود را از شروعي تازه در روابط بين دو كشور ايران و فرانسه اعلام كرد.
در همين حال سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه در مصاحبه مطبوعاتي با همتاي ايتاليايي خود ضمن استقبال از مواضع دكتر روحاني گفت: «اميدوارم هر چه زودتر عقلانيت جايگزين رويكرد تهديد و تحريم عليه ايران شود. ما نيز مانند آقاي روحاني رئيس‌جمهوري ايران بر اين باوريم كه براي حل مسئله هسته‌اي ايران بايد رويكرد گفت‌وگو و نه تهديد اتخاذ شود.»
شناي امريكا برخلاف مسير رودخانه
امريكا برخلاف خيلي ديگر از كشورهاي جهان واكنش مثبتي به سخنان و مواضع اعلامي دكتر روحاني در اولين مصاحبه مطبوعاتي بعد از تنفيذ حكم رياست جمهوري نشان نداد. جن پساكي سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا در اولين واكنش رسمي گفت: «تهران براي عمل به تعهدات عملي‌اش بايد قدم‌هايي بردارد و راه‌حلي صلح‌آميز براي اين موضوع بيابد. توپ در زمين ايرانيان است.» اين موضعگيري نشان داد كه اين تنها كنگره و جمهوريخواهان نيستند كه تحت فشار لابي‌هاي صهيونيستي فضاي جديد را مسموم مي‌كنند بلكه خود دولت اوباما و حزب حاكم دموكرات نيز در مسموم‌سازي فضا سهيم‌اند. كمااينكه پيش از اين نيز خيلي از نمايندگان دموكرات مجلس نمايندگان از جمله نانسي پلوسي نيز به مصوبه افزايش و گسترش دامنه تحريم‌هاي ايران رأي مثبت داده بودند و قرار است بعد از پايان تعطيلات كنگره مراحل بعدي اين مصوبه در مجلس سنا پيگيري شود. جدا از فشارهاي لابي‌هاي صهيونيستي به نظر مي‌رسد التزام دولت اوباما به سياست تشويق و تنبيه يا همان هويج و چماق نيز در رويكرد دلسردكننده كاخ سفيد در قبال مواضع اعلامي رئيس‌جمهور منتخب ملت ايران مؤثر بوده است.
چرخش در مواضع اروپا و همراهي با امريكا
بعد از اينكه امريكا مواضع سردي اتخاذ كرد به تدريج كشورهاي اروپايي و همچنين محافل رسانه‌اي اروپا نيز از مواضع خوشبينانه قبلي فاصله گرفتند. براي مثال وزارت امور خارجه فرانسه روز چهارشنبه از ايران خواست به پيشنهادهايي كه آوريل گذشته در آخرين دور مذاكرات بين‌المللي در مورد برنامه هسته‌اي تهران مطرح شد، «پاسخ شفاف» ارائه كند. ونسان فلوراني سخنگوي وزارت امور خارجه فرانسه تصريح كرد: «اكنون ايران بايد با ارائه پاسخ‌هاي شفاف به پيشنهادهاي مطرح شده در آلماتي جديت خود را نشان داده و اقدامات ملموسي براي پاسخگويي به نگراني‌هاي بين‌المللي در مورد برنامه هسته‌اي خود انجام دهد.» همچنانكه ملاحظه مي‌شود وزارت خارجه فرانسه با اتخاذ اين موضع خواسته است همانند وزارت امور خارجه امريكا براي نكته تأكيد كند كه توپ بازي همچنان در زمين ايران است و ايران بايد نخستين گام را بردارد. همچنين خبرگـزاري رويترز در گـزارشي با تعديل رويكرد قبلي خود نوشت: «رياست جمهوري حسن روحاني كه يك چهره ميانه‌رو شمرده مي‌شود، پنجره فرصت را در ديپلماسي هسته‌اي ظريف ايران در مقابل كشورهاي غربي گشوده است. اين در حالي است كه كارشناسان عقيده دارند اين پنجره ممكن است بسته شود، زيرا هر يك از طرفين منتظر است تا طرف ديگر نخستين گام را در اين زمينه بردارد.»
نتيجه‌گيري
با وجود اينكه اعلام گفتمان جديد از سوي رئيس‌جمهور منتخب ايران مي‌توانست و البته هنوز هم مي‌تواند راهگشاي خيلي از گره‌هاي كور در عرصه‌هاي مختلف از جمله موضوع هسته‌اي باشد اما متأسفانه واكنش سرد دولت امريكا و به تبع آن برخي از كشورهاي اروپايي از جمله فرانسه- كه اصرار دارند القا كنند كه توپ بازي هنوز در زمين ايران است و ايران بايد اولين گام را بردارد- تاحدودي اميدواري‌هاي قبلي را تضعيف كرده و علت فشارهايي است كه رژيم صهيونيستي و لابي‌هاي يهودي آن بر اين كشورها وارد مي‌كنند كه البته خود اين كشورها نيز در اين زمينه بي‌تقصير نيستند و نمي‌خواهند از سياست تشويق- تنبيه يا همان هويج و چماق فاصله بگيرندكه توسل به آن يكي از دلايل شكست مذاكرات در سال‌هاي گذشته بوده است.
2004- 2024 IranPressNews.com -