خبرآنلاین: تکیه دکتر حسن روحانی بر صندلی ریاست جمهوری به زودی فاصله دو مفهوم سیاسی اصولگرایی و محافظهکاری را بروز خواهد داد. دو مفهوم و جریانی که در ادبیات سیاسی ما اغلب به جای هم و برابر با هم به کار رفته است. اگرچه خود این دو مفهوم نیز به اندازه کافی مرزهای روشنی ندارند.
در جو سیاسی کشور ما یک اصلاح طلب میتواند در نهایت خود را به دلیل باور به اصول اصلی نظام، اصولگرا نیز بداند. آیا دکتر عارف یک اصلاح طلب اصولگراست؟ بله. عکس این فرمول هم میتواند درست باشد؛ اصولگرایی که به اصلاحات باور دارد و پیوسته به لایتغیر عقبگرد نمیکند. آیا دکتر علی مطهری یک اصولگرای اصلاح طلب است؟ بله. بازهم مرزبندیها به دلیل فقدان تشکیلات حزبی روشن نیست مگر اینکه بحث را به روحیه و روابط افراد تقلیل دهیم و البته خود به تفسیر بنشینیم. بگذریم از این که اصلاح طلبی ده درصد و اصلاح طلبی پنجاه درصد و اصلاح طلبی صد در صد هم میتواند وجودداشته باشد. همچنان که میتوان برای اصولگرایی نیز چنین درجاتی در نظر گرفت.
با این رویکرد دکتر روحانی و حلقه نزدیک به ایشان و یا لااقل حلقه "اعتدال و توسعه" اصولگرا هستند یا اصلاح طلب؟ شاید بتوان گفت طیفی میان اصولگرایان و اصلاح طلبها. اما "محافظه کار" به معنای کلاسیک آن اصطلاح بهتری است. چون وقتی از "میانه" حرف میزنیم تنها از میانهروی حرف نمیزنیم بلکه استعداد میانه و منش متوسط را هم مد نظر داریم. درحالیکه خود دکتر روحانی و اطرافیان ایشان تکنوکرات، متخصص و نخبهگرا هستند نه متوسط و متوسط پسند.
این روزها پارهای تحلیلهای سیاسی، رییس جمهورمنتخب را نزدیک به طیف اصولگرا معرفی میکنند که به اعتقاد من درست نیست؛ ایشان و حلقه نزدیکشان محافظهکارند نه اصولگرا. در این میان اگر منش و خواست فرهنگی- اجتماعی جریانهای اصلاح طلب به ویژه اعتقاد به جامعه مدنی را در موضوع دخیل بدانیم (اعتقاد به تشکلها و اصناف برای جلوگیری از اعمال بیواسطه قدرت، تبدیل مفهوم رعیت به شهروند و...) آنگاه شاید درستتر باشد که بگوییم درنهایت با دولتی نومحافظهکار رو به رو خواهیم بود.
از جمله شاخصههای تاریخی روش و منش محافظهکاران به دلیل اعتقاد به اصل "ثبات" و "مالکیت"، رئالیسم و زمینی بودن، دفاع از ملیت و میهن، ارتقای امنیت، اعتقاد به دموکراسی بومی، باور به مذهب و اخلاق و رونق اقتصادی است.
باید به انتظار بنشینیم و ببینیم آیا اقتصاد و سیاست محافظهکاری، در ترکیب با فرهنگ و اندیشه اصلاح طلبی چرخهای زنگزده کشور را روغن خواهد زد یا خیر؟
2004- 2024 IranPressNews.com -