روزنامه ابتکار: جنبش مقاومت اسلامي حماس اين روزها در تنگنايي سخت به سر مي‌برد، تنگنايي که باعث شده تا انتخاب‌هاي بسيار سختي پيش رو داشته باشد در حالي که هر کدام از اين انتخاب‌ها مي‌تواند سختي‌هاي بسياري را در سايه بحران مالي شديد آن برايش به وجود آورد.
جنگ سوريه بيش از دو سال و دو ماه است که طول کشيده و بيش از پيش پيچيده شده و همين دليل اصلي تنگنايي است که حماس در آن گرفتار شده است، براي اين که اين بحران اين جنبش را در وضعيتي کاملا مغاير با گذشته قرار داده است. حماس در گذشته جايگاه ويژ ه اي در محور مقاومت داشت، از حمايت‌هاي مالي و نظامي و سياسي اعضاي اين محور برخوردار بود و اين مساله سبب شده بود تا جايگاه ويژه اي داشته باشد، اما با آغاز تحولات سوريه و مطرح شدن اين موضوع که بايد به حقوق بشر احترام گذاشته شود، رهبران جنبش حماس مجبور شدند يکي از دو جبهه را برگزينند، ايستادن در کنار نظام بشار اسد و حفظ بقاي خود زير سايه آن يا وارد شدن به خندق مخالفان و کوبيدن بر طبل رفتن بشار اسد از قدرت.رهبران جنبش حماس به رياست خالد مشعل، رئيس دفتر سياسي آن ترجيح دادند که از دمشق بروند و به جبهه سني‌هاي بينادگرا بپيوندند، همان جبهه اي که شيخ يوسف القرضاي، رئيس جمعيت علماي مسلمين و جنبش اخوان المسلمين رهبر معنوي آن محسوب مي‌شود.روشن بود که رهبران حماس احتمال مي‌دادند که حکومت سوريه ظرف چند هفته سقوط کند، يا اين که نهايتا چند ماه بعد از تحولات تونس و مصر و ليبي به همان ترتيب اين حکومت نيز تغيير کند، اما پايداري اش براي بيش از دو سال شگفت آور است، همان طور که بسياري از نهادهاي عربي و غربي را نيز شگفت زده کرده است.روي آوري حماس به جبهه سني که رهبري آن را عربستان سعودي، قطر و ترکيه بر عهده دارند باعث شده تا روابط حماس با محور سوري ايراني که منبع اصلي تامين مالي و نظامي آن طي حداقل دو دهه گذشته بودند، قطع شود و روابطش با هم پيمان استراتژيکش حزب الله در لبنان نيز به هاله اي از ابهام فرو رود، حتي در داخل غزه نيز اختلافات بر سر اين موضوع بالا گرفته و از بسياري از منابع آموزشي و تسليحاتي حماس قطع شده است. درگيري‌هاي اخير القصير که در آن ارتش سوريه با کمک اساسي مبارزان حزب الله به پيروزي رسيد، باعث شد تا جنبش حماس از لاک سکوتش خارج شود و به ديپلماسي تهاجمي اش اين بار عليه هم پيمانان سابقش تمسک بجويد، اين مساله به روشني در بيانيه اي که اين جبنش روز دوشنبه 17 ژوئن منتشر کرد، ديده مي‌شود. در اين بيانيه حماس به شدت به حزب الله بر سر حضورش در سوريه تاخت و از اين که در شهر القصير در کنار ارتش سوريه جنگيد، انتقاد کرد و خواستار خروج فوري نيروهاي حزب الله از سرزمين سوريه شد.جنبش حماس اگر توانست قدرتي بگيرد و جايگاه مردمي اش تقويت شود تنها به اين دليل بود که در جبهه مقاومت و ممانعت ايستاده بود، در حالي که حکومت خودگردان فلسطيني خود را در جبهه سنتي امريکا قرار داده است.شايد بارزترين نکته در اين بيانيه اين بود که حماس پيش بيني کرده است که حضور حزب الله در القصير باعث مي‌شود تا قطب بندي‌هاي طايفه اي در منطقه افزايش يابد. در حالي که اين مساله نزد هم پيمانان حماس اين گونه به آن پاسخ داده مي‌شود که گويا اين جنبش فراموش کرده در حالي که خود يک جريان سني است در خاک خود به آن پناه داده بودند بدون اين که منطق يا رويکرد طايفه اي نسبت به آن داشته باشند.توجه به اين نکته الزامي است که بيانيه جنبش حماس با اظهارات شديد اللحن شيخ يوسف قرضاوي، رئيس هيات علماي مسلمين که اخيرا نشستي را نيز در قاهره ترتيب داده بود و شماري از علماي سني مختلف جهان عرب و جهان اسلامي را گرد هم آورده بود و آنها نيز در بيانيه نهايي خود ضمن اعلام جهاد در سوريه خواستار سقوط نظام حاکم شده بودند، هم زمان شده است. همان طور که جنبش اخوان المسلمين در مصر نيز از اين اعلام جهاد حمايت کرد و محمد مرسي، رئيس جمهوري مصر اعلام کرد که همه روابط ديپلماتيک قاهره را با حکومت سوريه قطع مي‌کند و سفارت سوريه در قاهره را تعطيل خواهد کرد و نماينده حافظ منافع مصر در دمشق را نيز فرا خواهد خواند. روشن است که جنبش حماس کار را يکسره کرده و تصميم گرفته که روابط خود را با همه هم پيمانان قديمي اش قطع کند و به جبهه موسوم به”اعتدال» که در حقيقت جبهه اي نزديک به امريکا است، بپيوندد. از اين رو ديگر هر گونه رد هم پيماني با امريکا از سوي اين جنبش نيز مشکوک و شبهه دار محسوب مي‌شود حتي اگر اين نفي واقعي باشد. به ويژه که دشمنان بسياري هستند که منتظرند حماس اين خطا را مرتکب شود.جنبش حماس اگر توانست قدرتي بگيرد و جايگاه مردمي اش تقويت شود تنها به اين دليل بود که در جبهه مقاومت و ممانعت ايستاده بود، در حالي که حکومت خودگردان فلسطيني خود را در جبهه سنتي امريکا قرار داده است. به نظر مي‌رسد که اين ويژگي در حال از بين رفتن است و طرف معادله فلسطيني ديگر در آغوش همان اعتدال عربي که مورد حمايت امريکا قرار دارد، خلاصه مي‌شود. (منبع: القدس العربي)