روزنامه شرق: ایران با آنکه دارای دومین ذخایر بزرگ گازی جهان است، اما مطابق برآورد «سازمان مدیریت اطلاعات انرژی»، «ای آی ای»، بخش گاز ایران در مقایسه با توان و ظرفیت واقعی خود در سطح «زیرتوسعه‌ای» قرار دارد و قسمت عمده تولید آن به مصرف داخلی می‌رسد. آخرین گزارش این سازمان، یکی از معتبرترین منابع آماری و تحلیلی انرژی جهان، توسعه‌نیافتگی بخش گاز ایران خصوصا در حوزه بالادستی را به نبود سرمایه خارجی و فناوری‌های به‌روز نسبت می‌دهد و نبود سرمایه خارجی و فناوری به‌روز را به تحریم‌های غرب علیه ایران بر سر برنامه هسته‌ای. پس از وضع تحریم‌های اتحادیه اروپا و ایالات متحده بر صنایع نفت و گاز ایران شرکت‌های بزرگ بین‌المللی که در حوزه گاز ایران فعالیت داشتند فعالیت خود را متوقف کردند؛ شرکت‌هایی نظیر «رپسول» اسپانیا، «رویال‌داچ‌شل» انگلیس-هلند و «توتال» فرانسه. در نتیجه ایران برای تامین مالی و فنی به شرکت‌هایی از آسیا، نظیر شرکت‌های روسی و چینی، روی آورد. اما فعالیت این شرکت‌ها نیز به دلیل محدودیت‌های وضع‌شده بر فناوری و نقل و انتقال مالی رو به افول است؛ مضاف بر اینکه توانایی مالی و فنی این شرکت‌ها با شرکت‌های بزرگ غربی اختلاف فاحش دارد.
ایران و قطر:
ذخایر گاز قطر پس از روسیه و ایران، سومین ذخایر بزرگ گاز شناخته‌شده جهان است. سیاست دولت قطر در یکی، دو دهه اخیر تمرکز بر توسعه قسمت گاز کشور بوده است. گرچه قطر تولید گاز را تازه از سال 1997 آغاز کرده است، اما اکنون بزرگ‌ترین صادرکننده گاز جهان است. در این گزارش سعی بر این است که با استفاده از آمار معتبر مقایسه‌ای میان صنعت گاز ایران و قطر صورت گیرد. دو کشوری که هم بزرگ‌ترین میدان گازی جهان «نورث فیلد/پارس‌جنوبی» را مشترکا بهره‌برداری می‌کنند و هم از نظر حجم ذخایر در نزدیکی هم قرار دارند.
ذخایر گاز قطر 13‌درصد از کل ذخایر گاز جهان را تشکیل می‌دهد. قسمت اعظم گاز قطر در «نورث فیلد» (میدان شمالی) واقع شده است که در واقع قسمتی از بزرگ‌ترین میدان گازی جهان است که میان ایران و قطر مشترک است. قسمت ایرانی این میدان «پارس جنوبی» است. «قطر پترولیوم»، شرکت اصلی نفت و گاز قطر عهده‌دار توسعه میادین نفتی و گازی قطر است. اما توسعه چشمگیر صنعت گاز قطر مدیون فناوری شرکت‌های بزرگ نفت و گاز بین‌المللی است. مطابق اطلاعات «سازمان مدیریت اطلاعات انرژی» بزرگ‌ترین شرکای «قطر پترولیوم»، بزرگان انرژی جهان از جمله «اگزون‌موبیل»، «شورون» و «کنکوفیلیپس»، از آمریکا، «شل» انگلیسی-هلندی و «توتال» فرانسوی هستند. (نمودار (1) را ببینید)
قطر با بهره‌گیری از سرمایه و فناوری به‌روز این شرکت‌ها از منابع گازی خود درآمد سرشار حاصل می‌کند. رشد تولید هیدروکربنی قطر تنها در سال 2011 موجب افزایش 36‌درصدی تولید ناخالص ملی این کشور در مقایسه با سال قبل شد. برنامه‌ریزی دقیق برای صنعت گاز همچنین موجب شد در سال 2006 قطر با پشت سر گذاشتن اندونزی، بدل به بزرگ‌ترین صادرکننده گاز مایع طبیعی جهان شود. از دیگر مزایای رشد صنعت گاز در قطر این است که صددرصد برق تولیدی از منابع گازی است.
میزان صادرات گاز قطر، یعنی کل مجموع تولید منهای مصرف داخلی از سال 1980 در نمودار (2) مشخص است. در مقابل، ایران که ذخایر گازی بزرگ‌تر از قطر دارد، همچنان در تولید گاز در سطح توسعه‌نیافتگی قرار دارد و اگرچه نمودار تولید آن اندکی رشد دارد اما همچنان حتی پاسخگوی نیاز داخلی هم نیست. نمودار تولید گاز ایران از سال 1980 را در نمودار (3) ببینید. اما هنگامی که مصرف داخل را محاسبه و توان صادراتی را بسنجیم نمودار به شکل نمودار (4) درمی‌آید. اکنون برای نمونه نگاهی به قراردادهای توسعه پارس‌جنوبی خواهیم انداخت. چنانکه در جدول مشخص است، در ابتدا شرکت‌های معتبر بین‌المللی در توسعه پارس جنوبی فعالیت دارند، اما با وضع تحریم‌ها همگی ایران را ترک کرده و طرح توسعه این میدان بزرگ در دست شرکت‌هایی است که در توانایی مالی و فنی آنها برای انجام این دست پروژه‌های بزرگ و ملی چون‌وچرا هست.
در مقابل کشور قطر، با همکاری شرکت‌های بزرگ جهان، جایگاه خود در صنعت گاز جهان را در کمتر از دو دهه به خوبی تثبیت کرده است.