خراسان: خدا بيامرزد استادصديقي را که مجسمه بلندقد حکيم توس را براي نصب بر بلنداي ميدان فردوسي تهران ساخت تا اين مرد خراساني بام تا شام اوضاع را به خوبي بپابد و قدردان کساني باشد که هوشمندانه نامش را بر اين ميدان و خيابان نهاده اند. البته آن حوالي يعني کمي اين طرف و آن طرف خيابان فردوسي بيشتر شبيه مجمع شاعران شده است و نام منوچهري، حافظ و ناصرخسرو هم اين روزها خيلي بر سر زبان هاست و کمتر کسي است که سراغي از آن ها نگيرد. برخي گمان مي کنند نام شاعران فقط بايد در محيط هاي ادبي و دانشگاهي شنيده شود در حالي که امروزه علاوه بر اهالي علم و ادب، سياسيون و اقتصاددانان و گهگاهي هم قاچاقچيان محترم! چشم شان به خيابان فردوسي و ناصرخسرو و منوچهري و حافظ است چرا که شايد نبض زندگي همه ما در همين محدوده مي زند. اين روزها خيلي ها صبح علي الطلوع که از خواب بر مي خيزند اول حال فردوسي و ناصرخسرو را مي پرسند. امروز ديگر قهرمان حکيم فردوسي که حالا آنلاين و «به روز» شده است نه رستم که جمشيد بسم ا... است، کسي که به قول بعضي ها ميدان دار اين رزمگاه است و چارپايه او که يا در راسته فردوسي بر پا مي شود يا منوچهري، تعيين کننده است. امروزه جاي گرز گران رستم اين «ارز گران» هر روز به کاخي بلند تبديل مي شود و ز باد و ز باران هم گزندي نمي يابد. حافظ شيرين سخن هم از اين ميانه طرفه اي برگرفته است و تالار بورس که در خيابان حافظ قرار دارد بعضي ها را حافظ شناس کرده است و احتمالا قبل از خريد و فروش سهام فالي هم به ديوان خواجه شيراز مي زنند تا ببينند ماه مرادشان از افق طالع مي شود يا نه. خيابان منوچهري هم هرچند بيشتر بازار عتيقه است و گاه يک تاريخ را مي شود در آن پيدا کرد اما راسته دلارفروشانش مثل فردوسي خوب سکه است. ناصرخسرو حکايت ديگري دارد، قول معروفي است که خيابان «ناصرخسرو» هنوز داروخانه بزرگ ايران است. البته اگر خود حکيم ناصرخسرو هم امروز بود قطعا همان گونه که وقتي به بازار مکه رسيد آن را «سوق العطار» ناميد و گفت: «بناهاي نيکوست و همه دارو فروشان باشند...» براي خيابان خودش در دل تهران هم اين توصيف را به کار مي بست که خيلي هم زيبنده است. شک ندارم کسي که اين نام را بر اين خيابان نهاده است لااقل سفرنامه ناصرخسرو را ورقي زده و اشعاري را گذرا نگاهي کرده و مي دانسته است اين «حکيم» در اغلب علوم نقلي و عقلي زمان خود استاد بوده است از جمله طب و پزشکي. همچنان که نام فردوسي زيبنده اين خيابان و ميدان است چون الحق که کارزار بالا و پايين رفتن ارز و دلار يادآور چکاچک شمشيرها در داستان هاي شاهنامه است. اين همه به مفاخر توجه مي شود آن وقت ما مي ناليم که چرا مفاخر را فراموش کرده ايم.