پایگاه خبری تحلیلی قدس انلاین – این روزها مرگ ستار بهشتی در بازداشتگاه پلیس فتا نشان داد که هنوز هم زندانهای کشور محل امن تری برای نگهداری متهمان ومجرمان است , چرا که نظارت بر وضعیت انها به مراتب بهتر از بازداشتگاههای غیر رسمی اعمال میشود .

بازداشتگاههای غیر رسمی همان سلولهایی است که در هرکلانتری یافت میشود واگر نگوییم هیچ , باید از کلمه کمتر برای نظارت بر انها استفاده کنیم , و مشکلات فراوانی که در انها بوجود میاید و ماجرای ستار بهشتی یکی از انها بود .
اما همه مشکلاتی که برای متهمان یا حتی مجرمان پدید میاید , مشکلات جسمی نیست , گاه مشکلات دیگری که برای یک زندانی پدید میاید به مراتب بیشتر وخطرناک تر از مشکلات جسمی اوست , از جمله این مسایل ومشکلات اموزش روشهای جدید جرم , اشنایی با جرم و ریختن قبح جرم برای اوست , این درحالی است که اکنون زندانهای کشورما به دلیل نداشتن استانداردهای لازم از نظر فضای متناسب با زندانیان , تمام این موارد را در خود جای داده است .
***رتبه جهانی ایران
بر اساس آخرین آمارهای جهانی بیش از 10 میلیون نفر در 218 کشور جهان زندانی هستند که بیشترین آنها را زندانیان مواد مخدر، سرقت و قتل تشکیل می‌دهند.
غلامحسین اسماعیلی رئیس سازمان زندانهای کشور در مورد تعداد زندانیان در کشور می گوید: هم اکنون 43 درصد زندانیان را مجرمان مواد مخدر و 28 درصد زندانیان را سارقان تشکیل می دهند که این آمار چند ماهی است که ثابت است.
اسماعیلی می گوید: ایران برای زندانهای خود یک نهاد و سازمانی مستقل از پلیس و قاضی تعریف کرده است در حالی که در اکثر نقاط جهان زندانها زیر نظر پلیس اداره می شود.
رئس سازمان زندانهای کشور اظهار داشت: اگر امروز شرورترین افراد و گروهها و مخوف ترین گروههای قاچاق و توزیع مواد مخدر را به سازمان زندانها تحویل دهند عنوان و اتهام زندانیان برای ما اهمیت ندارد چرا که وظیفه ما نگهداری از زندانیان است و زندانی نزد ما یک امانت است. ما وظیفه بازجویی و کشف جرم نداریم چرا که این وظیفه نهادهای کشف جرم است.
اسماعیلی از سوادآموزی، مشاوره و روان درمانی، آموزشهای دینی و اعتقادی، آموزش مهارتهای زندگی و حرفه آموزی زندانیان در زندانهای کشور خبر داد و افزود: البته در زندانهای دنیا موضوع اشتغال زندانیان اجرا شده ولی با زندانهای ایران یک تفاوت دارد و آن این است که اشتغال در زندانهای دنیا بیگاری است ولی در زندانهای ایران زندانی برای خودش کار می کند و درآمد دارد.
***انتقاد از زندانها
اینکه گمان کنیم زندانهای کشور ما انچنان که رییس سازمان زندانها ترسیم میکند , گل وبلبل است , باعث خواهد شد که مشکلات به فراموشی سپرده شود و درصدد رفع ان نباشیم , این در حالی است که واقعیت انگونه نیست که وی میگوید.
درهمین راستا , سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس٬ با اشاره به فرمایشات رهبری در رابطه با کاهش مجازات حبس در زندان‌ها٬ گفت: هم‌اکنون شرایط زندانیان مطلوب نبوده به همین منظور هر چه سریع‌تر شرایط اقامتی برایشان بهبود یابد.
محمدعلی اسفنانی ٬ با بیان اینکه قانون مجازات اسلامی از دیرباز تاکنون حبس محور بوده است٬ گفت: متأسفانه با وجود تدوین و تصویب قانون جدید مجازات تاکنون اجرایی نشده است.
نماینده مردم فریدن٬ فریدونشهر و چادگان در مجلس شورای اسلامی٬ با تأکید بر اینکه بیشتر مجازات‌ها کنونی کشور با حبس مرتبط هستند٬ افزود: این نگرش در قانون کشور موجب شد که میزان زندانیان در زندان‌های کشور به صورت چشمگیری افزایش یابد.
وی با اشاره به وجود مجازات حبس در قانون مواد مخدر٬ یاد‌آور شد: بر اساس بررسی‌های انجام شده هم‌اکنون 45 درصد از زندانیان کشور٬ زندانیان و قاچاقچیان مواد مخدر هستند.

این نماینده مجلس نهم٬ با اعلام اینکه رشد جمعیت رابطه مستقیمی با افزایش جرایم دارد٬ بیان کرد: متأسفانه در چند سال اخیر زندان جدیدی در کشور ساخته نشده که این موضوع در آینده‌ای نزدیک به بحران تبدیل خواهد شد.
وی با بیان اینکه قانون محکومیت‌های مالی بنا به دستور قوه قضائیه در شرایط کنونی قابلیت اجرا ندارد٬ اعلام کرد: هم‌اکنون تلاش‌های بسیاری برای کاهش میزان مجازات مانند لایحه قضازدایی و قانون حمایت از خانواده انجام شده است.
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس٬ با تأکید بر اینکه هم‌اکنون زندان‌ها از زندانیان و مجرمان اشباع شده است٬ افزود: متأسفانه به‌علت تعدد عنوانین مجرمانه در قانون٬ بیشتر افراد مجرم با هر نوع عنوان مجرمانه به زندان می‌‌روند.
محمدعلی اسفنانی با اشاره به افزایش ورود افراد مجرم به زندان‌های کشور٬ یادآور شد: به‌طور حتم افزایش آمار زندانیان کشور مشکلات زیادی را برای کشور به‌دنبال دارد.
نماینده مردم فریدن٬ فریدونشهر و چادگان در مجلس شورای اسلامی٬اظهار داشت: به‌‌طور حتم جایگزینی محکومیت مجرمان به جای زندان، موجب کاهش زندانیان و آمار مجرمانه می‌شود.
***بررسی مجازات‌های جایگزین
درهمین حال به نظر میرسد که هنوز هم عناوین مجرمانه وهم نداشتن دستورالعمل مشخص برای مجازاتهای جایگزین ,باعث شده که زندانها هرروز پر تر شوند وگاه کاربجایی میرسد که خطرناکترین زندانیان با کسی که بخاطر یک تصادف یا مهریه به زندان افتاده ,هم اتاق شوند.
درهمین راستا یک عضو هیات‌رئیسه کمیسیون قضایی وحقوقی مجلس با تاکید بر مشکلات بودجه‌ای زندان‌ها، گفت: مجازات‌های جایگزین می‌تواند در کاهش هزینه‌های زندان ( به ازای هر زندانی 130 هزار تومان) موثر باشد.
ابوالفضل ابوترابی ، افزود: در کمیسیون مربوطه لایحه‌ای تحت عنوان کاهش عناوین مجرمانه و قضازدایی در حال بررسی است که در آن، بسیاری از جرائم سبک که بیشتر جنبه تخلف دارد تبدیل به محرومیت‌های اجتماعی و یا جزای نقدی می‌شود.
نماینده مردم نجف‌آباد، تیران وکرون در مجلس شورای اسلامی، با یادآوری بررسی طرح دیگری درباره جایگزینی مجازات زندان در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، تصریح کرد: طرح دیگری که در این باره در کمیسیون قضایی وحقوقی در حال بررسی آن هستیم، اصلاح ماده 2 نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و قانون احصاء است که این طرح نیز می‌تواند مجازاتی جایگزین برای بسیاری از بدهکارانی که در زندان هستند، باشد.
وی ادامه داد: این طرح به صورت خاص در امر مجازات‌های مربوط به مهریه و یا تصادفاتی که به صورت ناگهانی به وقوع پیوسته و ممکن است طی آن افراد را به دلیل نبود توان مالی در پرداخت دیه به مجازات زندان محکوم کند، صدق می‌کند که در صورت تصویب در صحن علنی برای چنین مسائلی مجازات جایگزین همچون محرومیت‌های اجتماعی تعریف شده تا به این شکل فرد بتواند کار و فعالیت کرده و بدهی‌اش را پرداخت کند.
این نماینده مردم در مجلس نهم، افزود: طرح پیشخوان قضایی نیز در کمیسیون قضایی وحقوقی مجلس در حال بررسی است که در آن پیرامون تصادفات بر اثر بی‌مبالاتی و بی‌احتیاطی، جایگزینی برای مجازات حبس دیده شده است.
ابوترابی با بیان اینکه مجازات‌های جایگزین می‌تواند در کاهش هزینه‌های زندان (هر زندانی 130 هزار تومان) موثر باشد، یادآور شد: علاوه بر این، اجرای مجازت‌های جایگزین زندان می‌تواند در جلوگیری از انتقال بیماری‌های واگیردار(نظیر ایدز و هپاتیت)، ممانعت از قرار گرفتن زندانی در باند‌های مجرمان و آسیب‌های اجتماعی خانواده‌های زندانیان نیز کمک شایانی کند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی وحقوقی مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: در سال جاری به دلیل تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی، زندان‌ها با برخی مشکلات در زمینه بودجه مواجه هستند، این در حالی است که بسیاری از زندان‌های کشور بیش از ظرفیت خود پذیرای مجرمان هستند که به عنوان نمونه می‌توان از زندان‌های سیستان وبلوچستان و اصفهان نام برد که چندین برابر ظرفیت‌شان زندانی در خود جای داده‌اند.

*** کلاس بازآموزی جرایم
وقتی زندان شلوغ باشد دیگر طبقه بندی زندانیان و بررسی موارد مرتبط با ان از جمله امورش جرم و جنایت , بیماریهای واگیر و... مغفول میماند , انهم در شرایطی که بنا بر امار , سه برابر ظرفیت زندانها , زندانی در کشور داریم که درهمان فضا نگهداری میشوند .
سخنگوی کمیسیون قضایی وحقوقی مجلس دراین راستا ، با بیان اینکه اسلام و شرع زندان را جایگاهی برای اصلاح و تربیت مجرمان می‌داند، گفت: اما متاسفانه وضعیت کنونی زندان‌ها نه تنها اصلاح‌کننده نبوده بلکه موجب تشدید جرم و جنایت می‌شود.
محمدعلی اسفنانی ، با بیان اینکه زندان‌های کنونی کشور از نظر تعداد زندانیان بسیار چشمگیر و اشباع است، تصریح کرد: گسترش شهرها، افزوده شدن جرم و جنایت، مواد مخدر، اختلافات خانوادگی، بیکاری و وجود برخی از قوانین بر افزایش حجم زندان‌ها دامن زده است.
نماینده فریدن، فریدون‌شهر و چادگان در مجلس شورای اسلامی، با تأکید بر اینکه هم‌اکنون شرایط زندان‌ها بسیار نامناسب است، گفت: متأسفانه بعد از وقوع انقلاب، با وجود افزایش تعداد زندانیان، ساخت زندان در کشور متوقف شده است.
وی با تأکید بر اینکه در چند سال اخیر حجم زندان‌ها به صورت نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است، افزود: این موضوع در زندان‌ها به نحوی بوده که هم اکنون شاهد سه برابر شدن حجم زندانیان در زندان‌ها هستیم.
این نماینده در مجلس نهم، با بیان اینکه اسلام و شرع زندان را جایگاهی برای اصلاح و تربیت مجرمان می‌داند، یاد‌آور شد: اما متاسفانه وضعیت کنونی زندان‌ها نه تنها اصلاح‌کننده نیست بلکه موجب تشدید جرم و جنایت می‌شود.
اسفنانی ادامه داد: هم‌‌اکنون زندانیان به‌علت یک جرم ساده به زندان می‌افتند که متأسفانه به‌علت شرایط کنونی زندان‌ها بعد از آزاد شدن با تمام جرایم آشنا می‌شوند.