بانک مرکزی طی اسفند سال گذشته جمعا ً۵۱۰۰ میلیارد تومان از حساب بانک های ایرانی برداشت و به خزانه دولت واریز کرده است.

به گزارش الف، تعدادی از مدیران عامل بانک های دولتی و غیر دولتی هفته گذشته با حضور درکمسیون برنامه و بودجه مجلس، درباره سیاستهای بانکی و ارزی دولت توضیح دادند.

بر اساس گزارش های ارایه شده در این جلسه، معلوم شد بانک مرکزی طی اسفند سال گذشته بدون اجازه ۲۱۰۰ میلیارد تومان از حساب بانک های دولتی و ۳۰۰۰ میلیارد تومان از حساب بانک های غیردولتی برداشت کرده است.

گزارش دیوان محاسبات نشان می دهد بانک مرکزی این مبالغ را به خزانه دولت واریز کرده است. در اواسط اسفند گذشته و تحت فشار نمایندگان مجلس، بانک مرکزی بخشی از مبالغ برداشته شده را به حساب بانک ها باز گرداند ولی تا آخر اسفند مجدداً از آن حساب ها بدون اجازه مبالغی برداشت.

توجیه بانک مرکزی برای برداشت بی اجازه از حساب بانک ها این است که بانک ها ارزهای دریافتی از بانک مرکزی را بجای نرخ دولتی، به نرخ آزاد فروخته اند یا مشتریان آنها کالاهای وارداتی با نرخ ارز رسمی را با نرخ های آزاد فروخته اند.

لازم به یادآوریست حتی اگر بانک ها و مشتریان ارزی شان هم چنین کاری هم کرده باشند، بانک مرکزی حق ندارند قانون را زیر پا بگذارد و از حساب بانک ها برداشت کند. اگرچنین توجیهی قابل قبول باشد، در واقع هر کس اجازه دارد بدون مراجعه به دادگاه، خودش علیه بدهکاران یا طرف های دعوایش به میل خودش حکم صادر و آنرا اجرا کند.

بانک مرکزی بجای برداشت غیر قانونی از حساب بانک های غیر دولتی، لازم بود اولاً سیستم ارزی خود را اصلاح می کرد تاچنان رانت بزرگی ایجاد نشود و ثانیاً از طریق قانون برای جبران زیان احتمالی بیت المال اقدام می کرد.

لازم به یادآوریست بانک مرکزی طبق قانون موظف بود ارز را به نرخ روز می فروخت و ریال حاصله را به حساب خزانه واریز می کرد نه اینکه مدیریت بازار ارز را رها کند تا رانت بزرگی حاصل شود و بعد از ۶ماه تازه به یاد مابه التفاوت نرخ ارز رسمی و آزاد بیفتد. درعین حال نباید از اثر منفی این اقدام بر اعتماد عمومی غافل بود. قابل ذکر است که هنوز مبالغی از برداشت ها باقی مانده است. البته شکی نیست که مبالغ برگشتی حتما از خزانه نخواهد بود و بانک مرکزی باید بپردازد که همان افزایش پول پرقدرت و نقدینگی خواهد شد.

خبر تکمیلی این است که تصمیم بانک مرکزی برای برداشت از حساب بانک ها توسط رئیس کل بانک مرکزی گرفته نشده و بهمنی صرفاً دستورات هیات دولت را پذیرفته و اجرا کرده است.