وضعیت متلاطم نرخ ارز در چند ماهه اخیر موجب مشکلات عدیده ای برای آزمایشگاه های کشور شده است. این مشکلات بسیاری از آزمایشگاه های کشور را در آستانه ورشکستگی قرار داده است. علاوه بر مشکلاتی نظیر ناتوانی مالی در تامین تجهیزات و مواد مصرفی و تغییر شیوه تامین آنها در نتیجه شرایط جدید ارزی، فعالان این عرصه از عدم وصول مطالباتشان از بیمه و عدم حمایت مسئولین شکایت می کنند.

به گزارش فرارو، «مواد مورد نیاز آزمایشگاه‌ها یا به صورت کلی و آماده و یا تمام مواد اولیه برای تولید به کشور وارد می‌شود که متاسفانه نوسانات ارز و افزایش تحریم‌ها، واردات مواد را به کشور با مشکل مواجه کرده است. »

این مطلب را دکتر حسین غلامی معاون درمان بیمارستان شهید باهنر می گوید و با انتقاد از عدم حمایت از آزمایشگاه های کشور می افزاید: «به همین دلیل به معنای واقعی آزمایشگاه‌های کشور از جمله مراکز دولتی به صورت کامل ورشکسته شده‌اند.»

دکتر غلامی همچنین با تاکید به این نکته که از ابتدای مرداد ماه تا پایان مهر مواد و تجهیزات آزمایشگاهی ۷۰ تا ۲۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است تصریح کرد: «این در حالی است که در آبانماه سال‌جاری این نوسان قیمت به ۳۰۰ درصد افزایش یافته است.»

دکتر غلامی با اشاره به گستردگی مشکلات موجود در کشورو کاهش مراجعه افراد به آزمایشگاه‌ها عنوان کرد: شرایط کنونی مردم جامعه را با مشکلات اقتصادی مواجه کرده است به گونه‌ای که از مراجعین به آزمایشگاه‌ها تا حد زیادی کاسته شده است و مردم قادر به پرداخت هزینه‌های موجود نیستند.

تحقیقات میدانی گزارشگر فرارو هم حاکی از آن است که پیش از نوسانات ارز تعداد مراجعینی که برای آزمایشات چکاپ (check up) کامل به آزمایشگاه ها مراجعه می کردند بیشتر بوده است اما با شروع نوسانات ارز و در نتیجه کاهش قدرت خرید مردم تعداد مراجعان این گونه آزمایشات به طور چشمگیری کاهش یافته است و تنها در موارد ضروری مراجعین درخواست اینگونه آزمایشات را دارند.

دکتر غلامی با بیان اینکه هیچ گونه اقدام عملی از سوی وزارت بهداشت و مسوولان مشاهده نشده است گفت: اعتراضات به سازمان نظام پزشکی و همچنین دکتر سعید مهدوی، رییس آزمایشگاه‌های مرجع سلامت وزارت بهداشت منتقل شده اما متاسفانه تاکنون هیچ نتیجه‌ای بدست نیامده است.

این در حالی است که دكتر 'سعید مهدوی' مدیركل آزمایشگاه های مرجع سلامت وزارت بهداشت می گوید که طی سال های اخیر، توانمندی داخلی برای تولید ابزار پایه تجهیزات آزمایشگاهی ایجاد شده و بسیاری از تجهیزات مورد نیاز در داخل تولید می شود.

به گفته مهدوی تولید تمام تجهیزات آزمایشگاهی در كشور نیاز به زمان دارد اما هم اكنون مشكل حادی در زمینه كمبود تجهیزات آزمایشگاهی، وجود ندارد.

تماس گزارشگر فرارو با چند آزمایشگاه حاکی از آن است که هزینه نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی هم افزایش چشمگیری داشته است. به گفته یک کارشناس تعمیر و نگهداری هزینه یک دوره سرویس یک دستگاه حدود 2 میلیون تومان است که این تعمیرات دوره ایی می بایست هر 6 ماه انجام شود. این در حالی است که قیمت برخی از تجهیزات آزمایشگاه در چند ماه اخیر 3 برابر شده است. دستگاه self conter که در بخش خون شناسی (هماتولوژی) آزمایشگاه کاربرد اساسی دارد از قیمت 24 میلیون تومان به 48 میلیون تومان در عرض چند ماه رسیده است.

دکتر مجید مصلایی نایب رئیس انجمن متخصصین علوم آزمایشگاهی نیز چندی پیش با اشاره به مشکلات تامین تجهیزات گفت: شرکتهای وارد کننده که قبلا به صورت مدت دار با آزمایشگاهها معامله می کردند، حالا فقط به شرطی تجهیزات و مواد آزمایشگاهی را در اختیار ما می گذارند که پول آن را نقدا بپردازیم. در واقع، اعتماد بین شرکت‌ها و آزمایشگاه‌ها کم رنگ شده است.

وی با اشاره به کمبود برخی کیتهای آزمایشگاهی در بازار تجهیزات پزشکی کشور، افزود: شرکتهای وارد کننده جنس دارند اما می گویند تا زمانی که تکلیف بازار ارز روشن نشود، جنس توزیع نمی کنیم.

مصلایی در خصوص مطالبات معوق آزمایشگاه ها از بیمه تامین اجتماعی، با اعلام اینکه آخرین پرداختی بیمه تامین اجتماعی مربوط به فروردین امسال است، ادامه داد: تاخیر طولانی مدت بیمه ها در پرداخت مطالبات آزمایشگاهها، مشکلات ما را تشدید می کند.

با توجه به اینکه تجهیزات آزمایشگاهی در میان لیست کالاهای اولویت اول و دوم تخصیص ارز مرجع قرار ندارند به نظر می رسد که مسئولین در وزارت بهداشت می بایست نگاه ویژه ای به این موضع داشته باشند.