روزنامه تهران امروز: سیاست‌های تشویقی دولت برای افزایش جمعیت و در رأس آن پرداخت یک میلیون تومان به ازای هر فرزند مربوط به سال 88 است اما ظاهرا کمبود بودجه باعث شده تا این سیاست نیز همچون دیگر سیاست‌های این چنینی دولت به سایه رفته و خبری از آن نباشد. به گفته مریم مجتهد زاده،‌ مشاور رئیس‌جمهور و رئیس مرکز امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری عملیاتی شدن پرداخت یک میلیون تومان به ازای هر فرزند پس از اختصاص بودجه از سوی دولت انجام شود اما این مصوبه هنوز ابلاغ نشده است. تعداد زیادی از خانواده‌هایی که در سال 90 فرزنددار شدند با مراجعه به بانک‌های عامل دفترچه حسابی را به نام نوزاد خود باز کردند که برای دو تا سه ماه نیز سود یک میلیون تومان به حساب دفترچه آنها ریخته شد اما چند ماه بعد بنا به دلایل نامعلومی که هیچ‌گاه اعلام نشد حساب یک میلیون تومانی نوزاد صفر و در نهایت دفترچه پس‌انداز آتیه نوزاد بسته شد. به این ترتیب خانواده‌هایی که برای نوزادان خود دفترچه حساب باز کرده بودند و به تبع آنها دیگر خانواده‌ها نه تنها هیچ‌گاه رنگی از یک میلیون تومان هدیه دولت به نوزادان ندیدند بلکه اعتماد آنها به سیاست‌های تشویقی دولت کمرنگ شده و به نظر می‌رسد بسته‌های آتی دولت نیز برای افزایش جمعیت نتواند کاری از پیش ببرد.

از سویی دیگر بانک‌های عاملی که وام ازدواج به جوانان پرداخت می‌کردند به دلیل اتمام اعتبار و تسهیلات قادر به پاسخگویی به مراجعه کنندگان نیستند. کمتر از یک ماه گذشته نیز محمود احمدی‌نژاد، مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را به منظور جلوگیری از کاهش نرخ باروری ابلاغ کرد. بر اساس این مصوبه مشوق‌هایی همچون افزایش حق عائله‌مندی، پرداخت سکه طلا به عنوان هدیه تولد به مادران، افزایش مرخصی زایمان و حتی تخصیص خارج از نوبت وام مسکن و زمین برای افزایش نرخ رشد جمعیت در نظر گرفته شد.بر این اساس برای فرزند اول والدین زیر 25 سال نیم سکه، برای فرزند دوم یک سکه، فرزند سوم یک و نیم سکه، برای فرزند دوم والدین 25 تا 29 سال نیم سکه، فرزند سوم یک سکه و فرزند چهارم یک و نیم سکه، برای فرزند سوم والدین 30 تا 39 سال نیم سکه و فرزند چهام یک سکه پرداخت می‌شود. وعده‌ای که بیم آن می‌رود به سرانجام وعده پرداخت یک میلیون تومان نوزادان و وام ازدواج دچار شود.

اما سوال اصلی اینجاست که با وضعیت نابسامان اقتصادی کشور - و در خوشبینانه‌ترین حالت - اهدای این سکه‌ها می‌تواند جوابگوی خرج و مخارج نوزاد تازه متولد شده و به تبع آن خانواده وی باشد. خانواده‌ای که از وضعیت اقتصادی فردای خود خبری ندارد و با گرانی‌هایی که در جامعه به وجود آمده نمی‌تواند اندک پس‌اندازی برای خود داشته باشد آیا می‌تواند به صرف وعده دولتمردان درخصوص پرداخت سکه به ازای هر نوزاد اقدام به فرزند‌آوری کرده به این امید که دولت به وی سکه پرداخت می‌کند و آیا هزینه‌های جانبی نوزاد تازه متولد شده،‌از قبیل شیر خشک، پوشاک و هزینه‌های بهداشتی و درمانی وی با پرداخت یک سکه قابل پرداخت شدن است؟

اشتغال مهم‌ترین دلیل برای عدم افزایش جمعیت

عبدالرضا عزیزی،‌ رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس می‌گوید: «یکی از عوامل توسعه کشور، نیروی انسانی است، اما در شرایط موجود باید روش‌های تشویقی را برای افزایش تولید مثل در میان خانواده‌ها فراهم کرد و شرایط باید به گونه ای برای جوانان فراهم شود که از آینده خود نگرانی نداشته باشند و در این صورت است که می‌توان برای افزایش جمعیت اقدام کرد.» رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، رفع مشکلات اشتغال و مالی جوانان را مهم‌ترین دلیل برای افزایش جمعیت عنوان کرده و می‌گوید: «در حال حاضر تعدادی از جوانان بیکارهستند بنابراین چنانچه با اقدامات و راهکارهای موثر مشکلات شغلی و معیشتی این جوانان برطرف شود می‌توان از آنان انتظار افزایش فرزند را داشت.» مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح از برنامه‌هایی است که عزیزی به آنها اشاره کرده و تاکید می‌کند: «بدون برنامه ریزی زیاد شدن فرزند به ضرر جامعه و خانواده‌هاست به همین دلیل باید ابتدا برنامه‌ریزی درست انجام شود.»به گفته وی، در کنار اجرای سیاست‌های افزایش جمعیت باید در زمینه رفع مشکلات درمان، تحصیل، معیشت، آموزش، مسکن و... خانواده‌ها اقدام شود.»

فرزندآوری در ایران 20 پله پایین‌تر از آمریکاست

سمیه عرب خراسانی، عضو هیات علمی‌دفتر مطالعات و تحقیقات زنان نیز می‌گوید: «نرخ فرزند آوری در ایران 20 پله پایین‌تر از آمریکاست و اعلام سیاست‌های تشویقی فرزند آوری در کشورمان بدون زیرساخت‌های لازم فایده‌ای ندارد.» وی می‌گوید: «نرخ باروری در ایران پایین‌ترین مقدار در میان کشورهای مسلمان را داراست و رقیب اروپایی و آلبانی با رقم یک‌و‌نیم است.»

وی تاکید می‌کند: «مسئله جمعیت برخلاف نظر برخی، مسئله‌ای موقتی نیست که بدون دخالت‌های مدیریتی قابل رفع باشد، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی است و به گفته کارشناسان، مسئله افزایش جمعیت نیازمند تامین ساختارهای بنیادین و حرکت‌های عمیق فرهنگی است.»