بطور روشن چهار جریان فکری با دو برنامه سیاسی در این جلسه مداخله داشته اند الف- طرفداران نظام جمهوری اسلامی فرخ نگهدار و همپیمانانش ب- اصلاح طلبان رانده شده از حکومت ( خوارج ) مزروعی و اردشیر امیر ارجمند و دنباله آنها که تنها خواهان حذف دولت احمدی نژاد، حمایت ولایت از خود و حفظ نظام جمهوری اسلامی هستند. ج- ملی مذهبی های خارج شده از حکومت و کشور که خواهان اصلاحات نظام دینی بوده ، هستند و خواهند بود، این طیف بر اساس سنت سیاسی خود در انتخاب بین ملی بودن و مذهبی بودن با تردید شرم آلود استراتژی خود را در چار چوب جمهوری اسلامی تدوین کرده اند.! چ- گروه انتخابات آزاد که استراتژی و هدفشان را بر حذف جمهوری اسلامی از طریق اعمال انتخابات آزاد قرار داده اند. آقای حسن شریعتمداری سخنگوی این جریان به همراه دوستان، معتقد است می توان ولایت فقیه را ملزم به پذیرش رای مردم برای حذف نظام دینی نمود و یگ گذار مسالمت آمیز از نظام دینی به یک نظام سکولار را طی نمود.! این گروه نیروهای مورد نیاز برای اتحاد را از یکسو اصلاح طلبان ارزیابی کرده که با قبول شرط عبور از نظام جمهوری اسلامی با آنها بتوافق برسند و از سوی دیگر اتحاد با نیروهای دموکرات اپوزیسیون را مد نظر دارند که توازن قوا را ابتدا در خارج و سپس در داخل جنبش کسب کنند.! تا کنون بر اساس شواهد هنوز جریانات سیاسی معینی بجز همین بخشهایی از اتحاد جمهوری خواهان طرفدار نظام دینی و اصلاح طلبان حکومتی نسبت به این نظریه پاسخی در خور نداده اند.نا گفته نماند که اتحاد جمهوری خواهان طرفدار جمهوری اسلامی، گروه انتخابات آزاد را برانداز ارزیابی کرده و حاضر نیستند که با این گروه به گفتگو بنشیند، توصیه فرخ نگهدار به اصلاح طلبان خود داری آنها از گفتگو با طرفداران انتخابات آزاد به دلیل برانداز بودن آنها است.

از دو تفکر حاکم در جلسه کنگره اتحاد جمهوری خواهان، گذشته از برداشتهای متفاوت نسبت به حضور هر دو در کنار هم ( سازش با نظام و غیره ) فکر مسلط بر جلسه، برنامه فرخ نگهدار و همپالگیهایش بود، تحقیقا بجز موارد تحلیهای مسائل مختلف، اکثر مطالب در حوزه صلح و آشتی با جمهور اسلامی بیان شده است و از اپوزیسیون وطن پرست و مردم دوست خواسته شده است نه تنها با نظام جدال نکنند بلکه طوری عمل کنند که نگرانی ها و دغدغه های حکومت را درک کرده باعث ترس نظام نشده و اعتماد آنرا بخود جلب کنند.! از دید فرخ نگهدار و علی شاکری نه تنها باید با جمهوری اسلامی سازش کرد بلکه باید همکاری کرد و کمک نمود تا با حفظ نظام استبداد صلح تامین شود( ظاهرا جمهوری اسلامی سخت منتظر موافقت اپوزیسیون است تا هر چه سریعتردست از سرکوب مردم بر دارد!!).

اصلاح طلبان البته سنگ قدرت طلبی خود را همچنان به سینه زده و مخالفتهای خود را در مسیر مخالفت با دولت کودتای احمدی نژاد بیان کرده اند و در بیانیه ای ( در جلسه پخش گردید) عاجزانه از رهبر نظام خواسته اند که بنفع آنها عمل کند و نظام را نیز حفظ نماید. این جریان اصلاح طلب در جلسه از توافق با جریان فکری آقای شریعتمداری که خواستار عبور از نظام استبداد دینی است خود داری کرده است. ظاهرا تا کنون جلسات زیادی برای جلب نظر اصلاح طلبان از سوی طرفداران انتخابات آزاد برگزار شده است اما توافق همکاری بر سر حذف نظام نه تنها امضاء نشد بلکه به تعبیر فرخ نگهداربا هر جریان ضد حکومتی هیچ سندی و در هیچ زمانی به امضاء نخواهد رسید. وضعیت آنقدر سخیف و اپوزیسیون آنقدر خفیف شده است که برای راضی کردن اصلاح طلبان باید نا صبح دولت به انتظار بنشیند.! این از جمله غیر ممکناتی است که اپوزیسیون مخالف نظام همواره نسبت به آن هشدار داده است،حکومتی که تن به اصلاحات نمی دهد و اصلاح طلبانی که باج سیاسی به اپوزیسیون نمیدهند. درسی هشدار دهنده نسبت به عواقب چانه زنی با صاحبان قدرت و قدرت طلبان اصلاح طلب حکومتی است.

یوسفی اشکوری که بدلیل تمرد از لباس روحانیت شناخته شده است، درک مغشوش خود از اپوزیسیون را مطرح کرده است. برای هر فرد سیاسی موضوع اپوزیسیون موضوعی مهم و قابل فهم است اما چگونه این آقا به کشف فرخ نگهدار رسیده است و ندانسته در یک جمعی آشنا با ترمهای سیاسی، پدیده و تعریف و هدف اپوزیسیون در برکناری نظام استبداد دینی را از واقعیت اپوزیسیونی جدا کرده است خدایش عالم است.! انحراف از تعریف اپوزیسیون و تقلیل وظایف آن به اصلاح طلبی (پوزیسیون) حکومت، کار کسانی است که میخواهند استبداد را توجیح کنند. باید دانسته شود که تعریف و جایگاه اپوزیسیون در نظامهای دموکراتیک با تعریف و جایگاه اپوزیسیون در نظامهای مستبد کاملا متفاوت است و دو ماهیت جداگانه دو عملکرد جداگانه و دو تعریف جداگانه نسبت بهم دارند. اینکه طرفداران نظام خود را اپوزیسیون تعریف میکنند تخطئه نمودن اپوزیسیون مخالف کل نظام است. این روحانی سابق، هم آلترناتیو در مقابل حکومت و هم عدم امکان اعمال انتخابات آزاد را نفی کرده است و جدایی دین از دولت را غیر ممکن شمرده و آنرا از مشکلات پس از یک تغییر سیاسی دانسته است و به این ترتیب با اتخاذ مواضع ضد اپوزیسیونی و طرفداری از حکومت استبداد دینی مهر باطل بر گفته های پایانی سخنرانی خود زد که گفته است، ‌‌‌طرفدار هیچ نوع نظام دینی نیست.!!

کنگره پنجم اتحاد جمهوری خواهان در کلن بصورت علنی در خدمت به نظام جمهور اسلامی و در تقابل با اپوزیسیون قرار گرفته است. گروه انتخابات آزاد با طرح عبور از حکومت استبداد دینی بر اساس تئوری خود تا کنون قادر به جذب اصلاح طلبان نبوده است و نباید با نفی نقش سیاسی اپوزیسیون در تقابل با نظام استبداد دینی و جایگزین نمودن صرف جامعه مدنی بسیار ضعیف و سرکوب شده بجای اپوزیسیون خود را در تنگنای سیاسی بیشتری قرار دهد. اپوزیسیون ناکارآمد و غیر منسجم که دلیلی برای بروز و رشد جریانات وابسته به حکومت استُ باید با انسجام و همبستگی هر چه بیشتر تلاش خود را جایگزین چنین اقدامات انحرافی نماید.