رادیو فردا: افغانستان برای جلوگیری از سرازیر شدن دلار آمریکا به ایران، در مناطق مرزی با ایران محدودیت انتقال دلار اعمال کرد.

رئیس پلیس ولایت هرات در مرز ایران و افغانستان روز پنجشنبه، ۱۳ مهر، به خبرگزاری رویترز گفته است که مقامات این ولایت برای جلوگیری از خروج دلار به ایران، تنها تا سقف ۱۰۰۰ دلار اجازه انتقال دلار به ایران می‌دهند. به گفته وی، تدابیر امنیتی، بازرسی و نظارت بر خروج دلار از کشور تقویت شده است.

این گزارش می‌افزاید که اقدامات مقامات افغان علیه خروج دلار به ایران درست زمانی تشدید یافته که ارزش پول ملی ایران به شدت سقوط کرده و پلیس ایران با معترضان به سقوط ارزش ریال درگیر شده است.

رویترز می‌افزاید که افت ارزش پول ایران کار تجار استان هرات که مرکز تجاری مناطق غرب افغانستان است را نیز به شدت مختل کرده است؛ همچنین دلالان ارز و بازرگانان این منطقه به شدت از افت ارزش ریال آسیب دیده‌اند.

بر پایه این گزارش، حضور هزاران فعال اقتصادی و کارفرمای خارجی، همچنین ۱۰۰ هزار نیروی ناتو در افغانستان باعث شده است که دلار به پول دوم رایج برای دادوستد‌ها در این کشور تبدیل شود.

در مناطق غربی، به ویژه هرات که حجم داد و ستدهای بازرگانان ایران و این استان زیاد است، به تازگی مردم و بازرگانان، پول ایران را نیز بعنوان پول رایج سوم در این منطقه پذیرفته‌اند، اما طی یک هفته اخیر که ریال یک سوم ارزش خود را از دست داده است، تجار و دلالان ارز در هرات به شدت آسیب دیده‌اند.

یک مغازه‌دار افغان به رویترز گفته است که قبلا مردم از من گوشت نسیه می‌خریدند و گفتند که پول آن را به ریال می‌پردازند، اما الان حتی اگر همه مبلغی که نسیه داده‌ام را هم بازستانم، باز هم آنها به من بدهکار خواهند ماند.

احمد ملادانی رئیس پلیس هرات گفته است که اخیرا شکایت‌های زیادی از سرازیر شدن ریال ایران به هرات و خروج دلار و افغانی، واحد پول افغانستان، به ایران وارد شده بود.

رویترز می‌نویسد که هنوز معلوم نیست که نیروهای پلیس چگونه به مرزهای هرات و ایران نظارت خواهند کرد؛ جایی که پناهندگان، قاچاقچیان مواد مخدر و حتی شبه‌نظامیان مخفیانه از این مرز تردد می‌کنند.

رئیس پلیس هرات گفته است که نیروهای پلیس فردی را که در حال خارج کردن ۱۴۰ هزار یورو، معادل ۱۸۱ هزار دلار در چمدان به ایران بود را متوقف و ارز‌هایش را ضبط کرده‌اند.

البته برخی تجار افغانستانی از کاهش قیمت ریال در ایران سود نیز برده‌اند، برای نمونه فرامرز علیزایی یک تاجر محلی افغانستان به رویترز گفته است که الان بهترین فرصت برای رفتن به ایران و خرید کالا و وارد کردن به افغانستان است. وی گفته است که از ایران مرغ می‌خرد و به قیمت بسیار پر سودی در هرات می‌فروشد.

با توجه به اینکه قیمت کالا‌ها در ایران طی یک هفته گذشته به اندازه افت ارزش ریال افزایش نیافته است، اکنون واردات کالا از ایران به افغانستان با میزان کمتری دلار (بخاطر افزایش قیمت آن در ایران) امکان پذیر شده است، در حالی که در افغانستان قیمت دلار ثابت مانده است.

نورالدین دلاوری، رئیس بانک مرکزی افغانستان به خبرگزاری رویترز گفته است که وی هفته‌هاست که به دلالان ارز مناطق غربی کشور هشدار داده است که دلارهایی که به ریال تبدیل می‌کنند، به سرعت ارزش خود را از دست خواهند داد و زیان بسیار بالایی روی دست دلالان خواهند گذاشت.

وی اظهار تعجب کرده است که چگونه می‌توان راضی به معاوضه ارز خوب و ارز بد شد.
در همین زمینه روزنامه اعتماد طی گزارشی نوشته است که به تازگی و با افزایش بی‌سابقه قیمت دلار در ایران موج جدیدی از سفرهای غیرقانونی آغاز شده است. مقصد اغلب این مسافران مرزهای شرقی کشور به ویژه افغانستان است.

این گزارش می‌افزاید که اختلاف قیمت موجود بین دلار در افغانستان و ایران علت این امر است. براساس این گزارش مسافران غیرقانونی با سفر به مناطق نزدیک به مرز مشترک ایران و افغانستان به ویژه شهرهای هرات و فراه و مبادله دلار با افغانی‌های خریده شده (واحد پول افغانستان) در ایران اقدام به قاچاق دلار به داخل کشور می‌کنند.

این گزارش می‌افزاید سود این تجارت به حدی است که نه‌تنها بسیاری از افغان‌ها، که برخی از ایرانیان نیز این کار را پیشه خود ساخته‌اند.

در این گزارش آمده است که افراد فعال در جریان این مبادلات بر اساس نرخ امروز در جابه‌جایی هر دلار حدود ۵۰۰ تومان سود می‌کنند.

برپایه گزارش‌های منتشر شده، واحد پول افغانستان، افغانی، نیز، در روزهای اخیر نسبت به سال گذشته نزدیک به دوبرابر شده است؛ این هفته قیمت هر افغانی به ۴۸ تومان رسید.