شورای عالی امنیت جمهوری اسلامی شنبه شب اعلام کرد: با توجه به اقدامات نسجیده سه کشور اروپایی در پرونده هستهای، مسیر همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی عملا دچار تعلیق خواهد شد.
یک منبع داخلی نوشت: این اقدام نشاندهنده تغییر استراتژی جمهوری اسلامی در پاسخ به فشارهای بینالمللی است. به جای ادامه رویکرد تعاملجویانه، تهران اکنون رویکرد تهاجمیتری در پیش گرفته است. این میتواند به معنای کاهش بیشتر شفافیت در برنامه هستهای جمهوری اسلامی باشد.
آسیانیوز نوشت: تصمیم شورای عالی امنیت جمهوری اسلامی چندین پیامد مهم دارد:
این اقدام در حالی صورت میگیرد که مذاکرات احیای برجام در حالت بن بست قرار دارد و فشارهای بینالمللی علیه ایران در حال افزایش است.
همچنین این تصمیم بر شرایط منطقهای نیز تأثیر خواهد گذاشت. کشورهای منطقه، به ویژه اسرائیل و عربستان، احتمالاً این اقدام را تهدیدی برای امنیت خود تفسیر خواهند کرد و ممکن است فشار بر آمریکا برای اقدام قاطعتر افزایش یابد.
این تصمیم همچنین میتواند جمهوری اسلامی را در موقعیت مخاطرهآمیزی قرار دهد. تعلیق همکاری با آژانس ممکن است منجر به صدور قطعنامههای جدید شورای حکام یا حتی ارجاع پرونده به شورای امنیت شود.
مرتضی مکی، کارشناس ارشد سیاست خارجی در تهران در این باره گفت: این امکان وجود دارد که طی هفته آینده معجزهای در نیویورک رخ دهد و مکانیسم ماشه شش ماه به تعویق بیفتد. اما در صورت شکست دیپلماسی، احتمال وقوع حمله مجدد اسرائیل و آمریکا تا پایان سال ۲۰۲۵ بسیار بالاست.
پل پیلاژ، عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا نیز در پاسخ به این سئوال که رژیم ایران اعلام کرده در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی را قطع خواهد کرد. در صورت قطع همکاری چه سناریوهایی قابل پیش بینی است؟ گفت: در این صورت احتمال حملات نظامی بیشتر اسرائیل بالا خواهد بود. این به نمونه دیگری از «چمنزنی» اسرائیل در حملات مکرر به یک هدف خارجی تبدیل خواهد شد.