یکشنبه، 2 مهر ماه 1402 = 24-09 2023
فرونشست به ۳۰۰ متری تخت جمشید رسیده؛ نقش رستم در خطر
براساس نتایج مطالعات تخصصی طی سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ که تحت عنوان پروژه به دانشگاه شیراز محول شده است؛ میزان سطح فرونشست در دشت مرودشت به دست آمده که نتایج این مطالعات در قالب گزارش به سازمان زمین شناسی تهران ارائه شده است.
به گزارش ایلنا، در این مطالعات و در تصاویر ماهواره‌ای ۱۰ سال گذشته از دشت مرودشت تنها محدوده کوچکی از این دشت با پدیده فرونشست روبرو شده بود اما در مطالعات اخیر و ظرف حدود ۱۵ سال اخیر، همه دشت مرودشت درگیر این پدیده شده و وسعت و سرعت فرونشست زمین در این دشت پیشرفت قابل توجهی داشته است.نتیجه این گزارش‌ها حاکی از آن است که شکاف‌های بسیارعظیمی در سطح زمین دشت مرودشت به پهنای نیم متر تا ۷۰ سانتی متر ایجاد شده است و در دشت شیراز هم شامل محدوده دریاچه مهارلو تا شمال غرب شهر در نقاطی فرونشست رخ داده است.
اراده‌ای برای حل بحران فرونشست در فارس وجود ندارد
عضو هیئت علمی بخش مهندسی راه و ساختمان و محیط زیست مهندسی دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه تاکنون رسانه‌ها قدرتی برای حل مشکلات و معضلات فرونشست نداشته‌اند، می‌افزاید: حدود 10 سال است که در تمام رسانه‌ها مشکلات فرونشست زمین را فریاده زده‌ایم اما نتیجه‌ای حاصل نشده است.
مریم دهقانی با بیان اینکه حدود 16 سال است که درباره موضوع فرونشست به صورت مستقیم فعالیت داشته‌ام و از میزان فرونشست در تمام نقاط کشور اطلاع کافی دارم، ادامه می‌دهد: اما تاکنون هشدارهایم در مورد فرونشست زمین هیچ تاثیری نداشته و اراده‌ای برای حل آن وجود نداشته است.
پتروشیمی تا خطوط ریلی تحت تاثیر فرونشست زمین
دهقانی فرونشست زمین در دشت مرودشت را فاجعه آمیز می‌داند و می‌گوید: شهرک صنعتی فتح آباد، کناره، فیروزی، پتروشیمی مرودشت، خط انتقال گاز که از دشت مرودشت عبور کرده‌اند، خطوط ریلی و زیرساخت‌ها همه تحت تاثیر فرونشست زمین قرار دارند.
وی مسکن مهر شرق شهر مرودشت را از پدیده فرونشست در امان نمی‌داند و ادامه می‌دهد: ساختمان این منطقه ترک برداشته و به میزان ۱۶ تا ۱۸ سانتی متر دچار فرونشست شده است؛ زمین زیر دیوارهای اطراف مسکن مهر دچار فرونشست شده است به نحوی که اگر در خط انتقال گاز مسکن مهر مرودشت شکستگی ایجاد شود، فاجعه‌ای عظیم رخ خواهد داد که غیر قابل جبران است.
تمام شهر مرودشت دچار فرونشست شده است
عضو هیات علمی بخش مهندسی راه و ساختمان و محیط زیست دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز نرخ فرونشست در مرکز شهر مرودشت را ٢ تا ٣ سانتیمتر و در اطراف این شهر را ١٢ سانتیمتر برآورد می‌کند و می‌گوید: در شهرها معمولا نشست اتفاق نمى‌افتد چرا که چاه‌هاى جذبى و آب فاضلاب موجود در شهر سفره‌هاى آب زیر زمینى را تغذیه و از فرونشست ممانعت مى‌کنند؛ مرودشت تنها شهرى است که تمام شهر دچار فرو نشست شده است .
شکاف‌های ۷۰ سانتی متری در نقش رستم
وی با اشاره به اینکه لبه فرونشست در منطقه تاریخی نقش رستم واقع شده که پهنای این شکاف به حدود نیم متر تا ۷۰ سانت می‌رسد، می‌گوید: این شکاف‌ها به فاصله ۱۰ تا ۱۵ متری منطقه باستانی نقش رستم ایجاد شده که هر ساله با اینکه این شکاف‌ها با شن و ماسه پر می‌شوند اما دوباره سر باز می‌کنند.دهقانی می‌افزاید: اگر چه تخت جمشید تحت تاثیر فرونشست قرار ندارد اما در فاصله ۳۰۰ متری آن به دلیل قرار گرفتن در سینه کوه، فرونشست حدودا ۱۰ تا ۱۵ سانتی رخ داده است.
