این در حالیست که یافته‌های دانشمندان نشان می‌دهد که گرمایش زمین، احتمال افزایش شدید دما‌ی هوا را «۳۵ برابر» کرده است و به همین دلیل تکرار موج‌های گرمایی که اخیرا در نقاطی از نیم‌کره شمالی ثبت شده، محتمل‌تر است. در همین حال گرم شدن شدید هوا در بعضی از کشورهای اروپايی مثل یونان، بیش از معمول زودهنگام بوده است.

یافته‌های این دانشمندان همچنین نشان می‌دهد که احتمال بالا رفتن شدید دما، نسبت به ۲۵ سال پیش، چهار برابر شده است. حتی پیش از شروع فصل تابستان، گرما در یونان چند قربانی برجای گذاشته است. به گفته مقامات این کشور در ۱۰ روز گذشته، سه گردشگر خارجی از جمله یک بریتانیایی و یک آمریکایی هنگام گردش در طبیعت و پیاده‌روی بر اثر گرمازدگی جان خود را از دست داده‌اند.

در فهرست گرم‌ترین شهر‌های جهان، سه شهر اهواز، امیدیه و آبادان نیز از استان خوزستان با دمای ۵۰ درجه سانتی‌گراد ثبت شده‌اند. رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی ایران با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان و نهادها به مشکلات کارگران در فصل گرما به خبرگزاری ایلنا گفت که گرمای شدید در جنوب ایران باعث تحلیل رفتن قوای کارگران و از دست رفتن تمرکز آنها به هنگام کار در تابستان شده است.

این فعال کارگری با تاکید بر اینکه در فصل گرما حمل میلگردها باید از طریق دستگاه و با رعایت اصول ایمنی باشد گفت: این بسیار بد است که در کشورهای توسعه‌نیافته نیز دیگر برای حمل وسایل بیش از ۲۰ کیلوگرم از لیفت‌تراک استفاده می‌شود اما در ایران هنوز حمل هر کیسه ۵۰ کیلوگرمی که خطرناک بوده توسط افراد انجام پذیرد. این موارد همراه با گرمای شدید باعث مرگ دلخراش کارگران می‌شود.

چگونه شهر سوزان اروپا با شگرد ایرانی خنک می‌شود؟

خاطرات کودکی بسیاری از اسپانیایی‌ها با تابستان‌هایی گرم عجین است با عرق‌ کردن‌های زیاد، استراحت‌های طولانی و بازی کردن و گذران وقت کنار مادربزرگ‌هایی که درست به محض غروب آفتاب صندلی‌های تاشو خود را بیرون می‌برند و خنک‌ترین ساعات روز را با همسایه‌ها و دوستان خود می‌گذرانند.

اما گرمای سوزان امسال در بسیاری از دهکده‌ها و شهرها، حتی درساعت پس از غروب خورشید مادربزرگ‌های اسپانیایی را در خانه‌هایشان نگه داشت. ولی در شهر سویا از این خبرها نیست. با اینکه در این شهر اسپانیایی که در قرون وسطی و در کناره رود گوادالکیبیر بنا شده، معمولا طی ما‌‌ه‌های ژوئیه و اوت دمای هوا به بالای ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. دانشمندان به خاطر روند گرمایش زمین انتظار دارند که دمای این شهر در ۵ تا ۱۰ سال آینده، چند روز از سال به بالای ۵۰ درجه سانتیگراد هم برسد.

برای پیشگیری از این مساله، شهرداری سِویا با همکاری دانشگاه سِویا تصمیم به اجرای پروژه قنات‌های کارتوخا گرفته است. این پروژه ۵ میلیون یورویی که با هدف کاهش دمای متوسط تا ۱۰ درجه سانتیگراد در اطراف یک خیابان طراحی شده، ۸۰ درصد از بودجه خود را از اتحادیه اروپا تامین می‌کند.

مهندسان در شهر سوزان سِویا برای کاهش دمای هوا تصمیم بر به‌کارگیری قنات‌ها که فناوری ایران باستان است گرفته‌اند، البته به شیوه‌ای مدرن. شگرد کاریز ایرانی‌ها که بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد، شامل احداث کانال‌های زیرزمینی است که آب را در منطقه‌ای وسیع، جاری می‌سازد و به وسیله شفت‌های عمودی که در امتداد کانال حفر می‌شود، هوای زیرزمین را به سطح می‌برد و باعث کاهش دمای بالای سطح زمین می‌شود. این سیستم نوین جایگزین سیستم قنات‌های قدیمی شهر سِویا خواهد شد که برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ میلادی به عنوان پروژه‌ای آزمایشی و در جریان میزبانی شهر از نمایشگاه جهانی استفاده شد.

سیستم پیشین قنات‌ها به کاهش دمای خیابان‌ها تا ۳ درجه سانتی گراد کمک می‌کرد. در آن وقت سوخت موتورهایی که آب را درون کانال‌ها به جریان می‌انداخت، فسیلی بود. اما اکنون انرژی فناوری نوین طراحی شده توسط مهندسان دانشگاه سویا، تجدیدپذیر است. همچنین سیستم جدیدی در حال طی مراحل آزمایشی است. در این سیستم آب سرد زیرزمینی به بالای سطح زمین پمپ و به سمت بالای ساختمان‌ها هدایت می شود، از آنجا به دیوارهای متخلخل می‌ریزد و به کاهش دما در داخل و خارج ساختمان کمک می کند.

همزمان با فعالیت شرکت آب و فاضلاب شهری سویا در پروژه قنات‌های کارتوخا، این شرکت در پی احداث تعدادی اتاق‌های استراحت با به‌کارگیری همین فناوری در مکان‌های اصلی شهر سویا است تا مردم بتوانند از گرمای شدید به این اتاق‌های خنک پناه ببرند. در حال حاضر این شرکت مشغول مذاکره با شرکت‌های مترو و اتوبوس شهری است تا سیستم مشابهی را در مراکز اصلی ارتباطی شهر راه‌اندازی کند.